expert Interview
De WUNDERWEIB-expert voor pulmonologie en allergologie: Prof. Dr. med. med. Winfried Randerath
Prof. Dr. med. Winfried Randerath is hoofdarts en medisch directeur van het ziekenhuis Bethanien, kliniek voor longziekten en allergologie in Solingen. Hij is ook directeur van het Wetenschappelijk Instituut voor Longziekten aan de Universiteit van Witten / Herdecke.
In het grote WUNDERWEIB-interview legt de expert uit wat belangrijk is in een leven met astma en legt hij het belang uit van een goede en regelmatige controle van astma en astmasymptomen.
Meer en meer mensen klagen over hooikoorts. De zogenaamde allergische rhinitis is de meest voorkomende allergie. Waarom is dit en wie heeft er last van?
Prof. Randerath : Iedereen kan last hebben van allergieën. Het risico is echter groter als er al allergieën in de familie zijn. Ook onze westerse levensstijl, waar kinderen vaak opgroeien in een steriele omgeving en weinig contact hebben met dieren, en de intensieve hygiënische maatregelen die op onze breedtegraden gebruikelijk zijn, bevorderen de ontwikkeling van allergieën. Wereldwijd geïntroduceerde nieuwe planten, zoals ambrosia, spelen een rol, evenals klimaatverandering, die het pollenseizoen eerder begint en langer duurt.
Onderzoek toont aan dat er een tot nu toe onderschat verband is tussen hooikoorts en astma. Waar is deze interactie op gebaseerd?
Prof. Randerath : Men gelooft nu dat astma en hooikoorts verschillende manifestaties zijn van dezelfde ademhalingsziekte, die lange tijd afzonderlijk werden beschouwd. Voor de neus was de KNO-arts, verantwoordelijk voor de bronchiën van de longspecialist. Maar vandaag weet men: hoewel bij de hooikoorts de bovenste luchtwegen en het astma de lagere luchtwegen aantasten, liggen beide ziekten aan dezelfde ontstekingsprocessen ten grondslag. Hooikoorts kan astma ontwikkelen. Daarom moet men ook worden onderzocht in een schijnbaar onschadelijke hooikoorts door een allergoloog.
Hoe weten patiënten of ze hooikoorts of astmasymptomen hebben?
Prof. Randerath : De klassieke allergische rhinoconjunctivitis (hooikoorts) wordt in bepaalde maanden geassocieerd met symptomen zoals jeukende ogen, loopneus en niezen. Astma is daarentegen een chronische ziekte die meestal het hele jaar door symptomen vertoont, maar bij veel patiënten kan het in allergiemaanden toenemen. De bijkomende symptomen zijn kortademigheid en hoesten. Vaak treden er 's nachts ademhalingsmoeilijkheden op wanneer de luchtwegen smaller zijn dan overdag.
Hoe voorkom je dat astma zich ontwikkelt door hooikoorts?
Prof. Randerath : Of dat echt vermeden kan worden is niet duidelijk. Het is echter belangrijk om de hooikoorts vroeg en goed te behandelen.
Wat kan er gebeuren als astma niet effectief wordt behandeld?
Prof. Randerath : Als astma op de lange termijn niet effectief wordt behandeld, kunnen er permanente beperkingen op de longfunctie zijn. Een deel van het longweefsel verliest zijn vermogen om te functioneren en er ontwikkelen zich zogenaamde chronische obstructieve bronchitis, die de luchtwegen permanent vernauwt en hun prestatievermogen beperkt.
Hoe wordt astma behandeld? Behandelt u het hele jaar of alleen bij een acute aanval?
Prof. Randerath : Een basisregel is dat behandeling van astma nooit beperkt mag blijven tot de behandeling van acute ademnood alleen. Tegenwoordig is er een breed scala aan medicijnen die de aandoening vaak zo goed kunnen beheersen dat de patiënt in het dagelijks leven weinig beperkingen heeft. De behandeling moet altijd uit twee componenten bestaan: een zogenaamde "Reliever" - een noodmedicatie die snel een acuut ademnood kan elimineren - en een "controller" die langdurige ontsteking in de luchtwegen onderdrukt. De Reliever is een actief ingrediënt dat de bronchiën uitbreidt en de spasmen oplost. Ontstekingsremmende medicijnen, zoals. Omdat cortison-bevattende stoffen en zogenaamde leukotrieenantagonisten op lange termijn vechten, de ontsteking in de luchtwegen en dus helpen om de symptomen permanent onder controle te krijgen.
Er is een vaccin tegen hooikoorts - kan het ook astma voorkomen?
Prof. Randerath : Tot nu toe zijn de meningen van experts over hoe de vaccin-tablet überhaupt moet worden beoordeeld, ver uit elkaar. De hyposensibilisatie door een spuitbehandeling onder de huid, een zogenaamde subcutane toepassing, heeft echter zeer goed bewezen. Als er een goede diagnose aan voorafgaat, is het zeer effectief en kan het ook het risico op astma verminderen.
Wat is een leukotrieenantagonist en hoe werkt het?
Prof. Randerath : De leukotrieen-antagonist montelukast blokkeert bepaalde boodschappers van astmatische ontsteking, de zogenaamde leukotriënen, en zorgt ervoor dat ze geen kwaad meer kunnen doen. Dus de ontsteking is ingesloten. Het medicijn wordt eenmaal per dag bij astma gebruikt als een pil naast langdurige behandeling met cortison en kan de behandeling van astma verbeteren en de dosis cortison verlagen. Patiënten die lijden aan door inspanning geïnduceerde astma kunnen alleen worden behandeld met een leukotrieenantagonist.
Veel medicijnen tegen hooikoorts worden moe - met welke bijwerkingen kunnen bij de behandeling van astma worden verwacht?
Prof. Randerath : vermoeidheid is niet een van de veel voorkomende bijwerkingen van astma-medicijnen. Voor ontstekingsremmende cortison-sprays moet u op de juiste toepassing letten. Heesheid, schimmelaanval in de mond en irritatie in de nek zijn mogelijk, maar meestal te voorkomen bijwerkingen. Er werden geen significante bijwerkingen opgemerkt met leukotrieenantagonisten. Brochure-uitbreidende noodsprays kunnen hartkloppingen, innerlijke agitatie, hartritmestoornissen en hoge bloeddruk veroorzaken, vooral als ze een overdosis hebben.
Niet zelden worden kinderen al getroffen door astma. Kan astma bij kinderen weer verdwijnen?
Prof. Randerath : Astma moet ook in de kindertijd serieus worden genomen en dienovereenkomstig worden behandeld. Natuurlijk zijn er verschillende graden van progressie. In de kindertijd is er een kans dat het astma weer zal verdwijnen. Veel kinderen houden echter de klachten. Soms kan een daling van de puberteit worden waargenomen, maar de ziekte kan op een later tijdstip terugkeren. In deze gevallen moet men beginnen met symptoomvrije intervallen, die patiënten herhaaldelijk beschrijven. De bereidheid van de bronchiën om overgevoelig te zijn en ontstekingen te ontwikkelen, blijft echter voor het leven bestaan.
Vaak wordt astma erger door sport. Moet je zonder doen? Of zijn er sporten die goed geschikt zijn voor astmapatiënten?
Prof. Randerath : Wanneer astmasymptomen worden veroorzaakt door sport, is dit bijna altijd een duidelijke indicatie van onvoldoende behandeling. Daarom is een ontstekingsremmende langdurige therapie hier de juiste therapie. Daarom mag in geen geval worden afgezien van lichamelijke activiteit. Een bronchodulerende spray, die 10-15 minuten vóór inspanning moet worden gebruikt, kan astma-aanvallen voorkomen. Voor kinderen die toegeven aan hun natuurlijke verlangen om te bewegen, is dit echter meestal geen werkbare oplossing - ze hebben uitgebreide bescherming nodig. Permanent meer dan 24 uur beschermt z. B. de leukotrieen-antagonist montelukast. Bij de keuze van sport zijn wintersport waarbij de luchtwegen worden blootgesteld aan koude lucht, evenals zwemmen in sterk gechloreerd water, wat de ontsteking van de slijmvliezen kan bevorderen, minder aanbevolen.
