Foto: iStock
Broers en zussen kunnen beste vrienden zijn
Hoe vind ik een goede vriend? Gelukkig hoefde ik deze vraag nooit te stellen, omdat mijn zus voor mij de beste vriend ter wereld is geworden. Maar tot die tijd was het een lange weg ...
Het is midden in de nacht, drie uur in de ochtend. Ik ben alleen, ergens op een parkeerplaats in een vreemde stad. Twee uur eerder zei mijn nu ex-vriendje dat hij niet van me houdt. Ik kon maar een paar kleren in een tas stoppen en toen vluchtte ik het appartement uit. Op de een of andere manier moet ik de uren tot het ochtendgloren overleven - tot ik naar een hotel kan verhuizen. Op dit moment wil ik maar één ding: met iemand praten, hem vertrouwen, wat er met mij is gebeurd, met iemand praten die duidelijk voor me denkt en de nacht afschrikt. Ik staar naar mijn telefoon, blader door het adresboek, bekijk de vrienden die ik nu misschien wil bellen. En kies het nummer van mijn zus .
Er kan geen vriendschap zijn tussen familieleden, vooral tussen ouders en kinderen of broers en zussen, zegt filosoof Michel de Montaigne in zijn essay "On Friendship". Montaigne zegt dat te dicht tussen zulke naaste familieleden natuurlijke plichten schaden. Familieleden kunnen bijvoorbeeld niet alles zeggen wat ze denken, omdat dit zou leiden tot oneigenlijke vertrouwelijkheid. Omdat mijn kleine zusje mijn belangrijkste vriend voor mij is geworden.
Dat was natuurlijk niet altijd het geval. Vooral in onze jeugd waren er veel tranen, klapdeuren en luide argumenten. Ik kon haar gedrag niet begrijpen, zij begreep de mijne niet, en veel te vaak dacht ik dat ik haar moest vertellen hoe ze haar leven zou moeten leiden. Mijn motieven waren zorg en liefde. Maar ik nam haar de ruimte die ze nodig had om zich onafhankelijk te ontwikkelen.
Vandaag weet ik dat deze fase vooral belangrijk was om ons vrienden te maken. Een bekend citaat van een vreemde tot vriendschap luidt: "Een vriend is iemand die je leuk vindt, ook al kent hij je." We kennen de diepste afgrond van ons beiden, wetende veel van de fouten die de ander heeft gemaakt. En we vinden elkaar sowieso aardig, en een beetje daarom, omdat de soepele kennis van onze zwakheden ons een speciale nabijheid toestaat. Bovendien is het gemakkelijker om de reacties van anderen te begrijpen, omdat we veel kunnen verklaren door achtergrondkennis.
Waarom is mijn zus niet alleen een vriend, maar de belangrijkste?
In antwoord op deze vraag speelt een feit een belangrijke rol, die de socioloog Rudolf Stichweh als volgt noemt: "In vergelijking met vriendschap profiteert het gezin in veel opzichten. Hun grootste is hun 'onveranderlijkheid'. Als we gewoon vrienden waren geweest die elkaar misschien in een hobby hadden ontmoet, zouden we ons niet altijd bewust zijn geweest dat we voor altijd zussen zouden blijven en dus verbonden zouden zijn, waarschijnlijk op zoveel punten Contact gesneden.
Vooral vandaag de dag is het zo dat mensen zelden echte vrienden hebben en meer vertrouwen op een enigszins variabel netwerk van kennissen, die snel kunnen veranderen afhankelijk van de omstandigheden van het leven. Bovenal cultiveren steeds meer mensen vriendschappen waarin het wederzijdse 'voordeel het motief van vriendschap vormt', zoals de filosoof Aristoteles het in zijn Nicomachese ethiek verwoordt.
Velen cultiveren ook vriendschappen die uitsluitend dienen om samen plezier te hebben. Natuurlijk zijn deze vriendschappen ook waardevol en onmisbaar voor een bevredigend leven. Maar degenen die een "perfecte vriendschap" hebben gevonden, zoals Aristoteles ze noemt, kunnen zeker bijzonder gelukkig zijn. In een dergelijke vriendschap, zegt de filosoof, zijn "uitstekende karakters" vrienden met elkaar omdat ze elkaar waarderen omwille van zichzelf. Deze vorm is zeldzaam geworden en vereist veel tijd en wederzijdse bekendheid. Deze keer hadden mijn zus en ik.
Toen ik mijn zus vertelde dat ik een tekst aan het schrijven was over onze vriendschap, was ze ontroerd. Maar dat niet alleen, ze dacht ook meteen aan onze vriendschap met mij en zei iets dat misschien duidelijk maakt waarom onze verbinding zo speciaal is. Onze vriendschap is 'onvoorwaardelijk', zei ze. "Je moet veel doen, dus ik mag je niet meer". Aan de andere kant kon ik dit alleen maar bevestigen, omdat ik hetzelfde voel. En zelfs als dat zou gebeuren, zou ik waarschijnlijk nog steeds iemand in elkaar slaan die iets met hen wil doen - zoals de zussen doen: ze kijken elkaar aan, wat er ook gebeurt .
***
Ware en valse vrienden: wat maakt vriendschap?
